Friday, April 3, 2020

ଚିରସବୁଜ ସମ୍ବଲପୁରୀ ଗୀତ - ଲବଙ୍ଗଲତା

ପୁରୁଣା ସମ୍ବଲପୁରୀ ଓଡ଼ିଆ ଗୀତ ଲବଙ୍ଗଲତା ।
ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗୀତର ପଦ ଓ ତହିଁରେ ଥିଵା  ଗଡ଼ଜାତିଆ ଶବ୍ଦଗୁଡ଼ିକୁ ନିମ୍ନରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଗଲା । ସମ୍ବଲପୁରୀ ଓଡ଼ିଆ ଶବ୍ଦକୋଷ,ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଭାଷାକୋଷ ତଥା କଥିତ ଓଡ଼ିଆ ଶବ୍ଦକୋଷରେ ଯେଉଁ କେତୋଟି ଶବ୍ଦ ମିଳିଲା ନାହିଁ ସେଗୁଡ଼ିକର ସମ୍ଭାଵିତ ଅର୍ଥ ପ୍ରଶ୍ନଵାଚକ ଚିହ୍ନ ସହ ଉଲ୍ଲେଖ ହୋଇଅଛି ।

■■■■■■■■■ପଦ■■■■■■■■■■
ପୋ―ଲବଙ୍ଗଲତା ମୋର୍ ଗଜମୁକତାରେ କହ ପଦେ ମିଠାକଥା ।

ଝି―ଉଁ ହୁଁ !!!

ପୋ― ଏ ଲବଙ୍ଗଲତା ମୋର୍ ଗଜମୁକତାଲୋ କହ ପଦେ ମିଠାକଥା ।

ପୋ― ଭିବ୍ ନିଆଲୀ ଚହଟମଲି ଭାଲି ଭାଲି କାଲି ନାଇଁ ମୁଁଜି ଆଖି ପତା

ଝି―ଯା ଯା !!!

ପୋ― ତୋର୍ ବିନା ଧନ ନାଇଁ ବୁଝେ ମନ(୨)
ତରା ଗଣେ ରାତି ସର୍'ତା ଲୋ

ଝି― ଫୁଲ୍'ରସିଆ ମୋର୍ ମନବସିଆରେ
କାହିଁ ଜାନ୍'ବୁ ମନର୍ କଥା

ପୋ―ଆଚ୍ଛା !!!

ଝି―ଫୁଲ୍'ରସିଆ ମୋର୍ ମନବସିଆରେ
କାହିଁ ଜାନ୍'ବୁ ମନର୍ କଥା ...

ତୋତେ ଝୁରି ଝୁରି ମନ୍ ହୁଏ ଘାରି
ସବୁର୍ ଲାଗେ ବିସ୍'ଵିତା..

ପୋ― ସତେ !!!

କରୁଛି କିରିଆ ଆରେ ଦଗାଦିଆ(୨)
ତୋଠାନେ ନାଇଁ ହୁଏ କଥାରେ...

ପୋ―ଲବଙ୍ଗଲତା ମୋର୍ ଗଜମୁକତାରେ କହ ପଦେ ମିଠାକଥା ।

ଝି― ଏ ଫୁଲ୍'ରସିଆ ମୋର୍ ମନବସିଆରେ  ନାଇଁ ହୁଏ ଆରୁ କଥା ।

ପୋ―ମୁହୁଁ ଦରପନ ସୁରୁତା କରିରେ ରାତି ନାଇଁ ପଡେ଼ ଝୁମୁରା
ମୁହୁଁ ଦରପନ ସୁରୁତା କରିଲୋ ରାତି ନାଇଁ ପଡେ଼ ଝୁମୁରା
କିଏ ଆନି ଅମୁର୍ତ ଦେଲେ ବି(୨)
ତୋର୍  ବିନା ଲାଗେ ମହରା

ଝି―ବରପଲିଆ ମଠା ପରେ ଦେଉଥିଲୁ ମତେ
ତରଭା ହାଟର୍ ପାନପତରୀ ଦେମି ବୋଇଲୁ ସତେ

ପୋ―ମାନି ଯା ମାନୁ ଯା କହୁଛେ ବୁଝେଇ(୨)
ଆଉର୍ ନାଇଁ ମତେ ତୁଇ ସତା ଲୋ

ଝି― ଫୁଲ୍'ରସିଆ ମୋର୍ ମନବସିଆରେ  ନାଇଁ ହୁଏ ଆରୁ କଥା ।

ପୋ― ଏ ଲବଙ୍ଗଲତା ମୋର୍ ଗଜମୁକତାରେ କହ ପଦେ ମିଠାକଥା ।

ଝି―ଜନ୍ ସଙ୍ଗେ କଇଁ କାନ୍ହୁ ସଙ୍ଗେ ରାଇ
ସରଗେ ସୁନ୍ଦର ତାରା(୨)

ବଉଲି ମହୁଲୀ ପଵନ ହେଲେ ମୁଇଁ(୨)
ତୁଇ ମୋର୍ କହଁଲି ଖରା

ପୋ―ଝରା ଗୁନା ନାକପୁଟକି ଖୁସା କେ ଚାଉଁରି
ଆହା ! ଆନିଦେମି ନନୀ ଗା ତୋର୍ ଗୁଡ଼କେ ପଇଁରୀ

ଝି―ନାରି ନାରି ପିଲା ନାରିଙ୍ଗି ଖୁଆଲୁ(୨)
କହି କଅଁଲିଆ କଥାରେ

ପୋ―ଲବଙ୍ଗଲତା ମୋର୍ ଗଜମୁକତାରେ କହ ପଦେ ମିଠାକଥା ।

ଝି― ଏ ଫୁଲ୍'ରସିଆ ମୋର୍ ମନବସିଆରେ  ନାଇଁ ହୁଏ ଆରୁ କଥା ।

ପୋ–ସବୁ ରୂପ ଗୁନ ଵିଧାତା ଗୁଟେଇ ତୋହର୍ ନେ କରିଚେ ଠୁଲ(୨)
ରୂପ ଆକାଶର ଚନ୍ଦର୍ମା ତୁଇ ଲୋ
ରୂପ ଆକାଶର ଚନ୍ଦର୍ମା ତୁଇ ଗା
କିଏ ହେଵା ତୋର୍ ତୁଲ

ଝି―ତୁଇ ଧନ ମୋର୍ ପିଞ୍ଜିରୀ ମୁଇଁ ତୋର୍ ଶାରୀ

ପୋ―ଆରେ ଆମେ ଦୁହେଁ ଉଡି଼ଯିମାଁ ହେଇ ଯୁରାଯୁରି

ପୋ,ଝି―ଯୁଗେ ଯୁଗେ ଧନ ଯୁଗଲ ମିଲନ(୨)
ଲୁକେ ହେଉଥିମେଁ କଥା ଏ...

ପୋ―ଲବଙ୍ଗଲତା ମୋର୍ ଗଜମୁକତାରେ କହ ପଦେ ମିଠାକଥା ।

ଝି―ଉଁ ହୁଁ !!!

ପୋ― ଏ ଲବଙ୍ଗଲତା ମୋର୍ ଗଜମୁକତାଲୋ କହ ପଦେ ମିଠାକଥା ।

ପୋ― ଭିବ୍ ନିଆଲୀ ଚହଟମଲି ଭାଲି ଭାଲି କାଲି ନାଇଁ ମୁଁଜି ଆଖି ପତା

ଝି―ଯା ଯା !!!

ପୋ― ତୋର୍ ବିନା ଧନ ନାଇଁ ବୁଝେ ମନ(୨)
ତରା ଗଣେ ରାତି ସର୍'ତା ଲୋ

ଝି― ଫୁଲ୍'ରସିଆ ମୋର୍ ମନବସିଆରେ
କାହିଁ ଜାନ୍'ବୁ ମନର୍ କଥା

ପୋ―ଆଚ୍ଛା !!!

ଝି―ଫୁଲ୍'ରସିଆ ମୋର୍ ମନବସିଆରେ
କାହିଁ ଜାନ୍'ବୁ ମନର୍ କଥା ...

ତୋତେ ଝୁରି ଝୁରି ମନ୍ ହୁଏ ଘାରି
ସବୁର୍ ଲାଗେ ବିସ୍'ଵିତା..

ପୋ― ସତେ !!!

କରୁଛି କିରିଆ ଆରେ ଦଗାଦିଆ(୨)
ତୋଠାନେ ନାଇଁ ହୁଏ କଥାରେ...

ପୋ―ଲବଙ୍ଗଲତା ମୋର୍ ଗଜମୁକତାରେ କହ ପଦେ ମିଠାକଥା ।

ଝି― ଏ ଫୁଲ୍'ରସିଆ ମୋର୍ ମନବସିଆରେ  ନାଇଁ ହୁଏ ଆରୁ କଥା ।
■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■

◆◆◆ପ୍ରୋକ୍ତ ଗୀତରେ ଥିଵା ଗଡ଼ଜାତିଆ ଶବ୍ଦ◆◆◆

●ଫୁଲ୍'ରସିଆ(ଭ୍ରମର)
●ମନ୍'ବସିଆ(ମନର ମଣିଷ)
●ଭାବ୍ ନିଆଲି(ପ୍ରଣୟ ମଲ୍ଲି ? ;ନିଆଳୀ = ବଣମଲ୍ଲି)
●ଚହଟମଲି(ମଲ୍ଲି ଫୁଲ ଭଳି ସୁନ୍ଦରୀ)
●ଭାଲି ଭାଲି(ଭାଳି ଭାଳି)
●ସରତା(ଗୁଆକାତି କିନ୍ତୁ ଏଠାରେ “ରାତି ସାରା”)
●ଘାରି(ଘୋରିଵା ?)
●ବିସ୍'ବିତା(ବିତବିତା;ଢେଙ୍କାନାଳୀ ?)
●କିରିଆ(ରାଣ,ଶପଥ)
●ସୁର୍'ତା(ସ୍ମରଣ,ଚେତା,ସ୍ମୃତି)
●ଝୁମୁରା(ନିଦ)
●ମହରା(ଵିଷ;ମହୁରୀ)
●ମଠା(ଏକ ପ୍ରକାର ମୋଟା ଵସ୍ତ୍ର)
●ପାନପତରୀ(ପାନ ପତ୍ର ?)
●ସତା(ସତେଇଵା ?;କଷ୍ଟ ଦେଵା)
●ଜନ୍(ଜହ୍ନ)
●ତରା(ତାରା;ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ପ୍ରଥମ ଵର୍ଣ୍ଣରୁ ଆକାର ଲୋପ ହୁଏ । ଯଥା―ରାଜା―ରଜା)
●ବଉଲି ମହୁଲୀ ପଵନ(ବସନ୍ତ ଋତୁର ପଵନ;ଵାସନ୍ତୀ ପଵନ ! ସାଧାରଣତଃ ବସନ୍ତ ଋତୁରେ ବଉଳ ଓ ମହୁଲ ଵା ଟୁଲଗଛରେ ଫଲ ଧରେ)
●କହଁଲି(କଅଁଳ କଥା ?)
●ଝରା(ଜୁଡ଼ାର ଅଳଙ୍କାର ଵିଶେଷ; ଝରା କାଠିରୁ ଓହୋଳି ଥିବା ଘୁଙ୍ଗୁରଲଗା ଝଞ୍ଜିରମାଳ)
●ଗୁନା(ନାକଗୁଣା)
●ନାକପୁଟ୍'କି(ନାକପୁଡୁ଼କି;ନାକଫୁଲ)
●ଖୁସା(ଖୋସା)
●ଚାଉଁରି(ଚଉଁରୀ;କୃତ୍ରିମ କେଶ)
●ନାରୀ(ନାରିଵା=ପ୍ରତାରଣା କରିଵା,ଠକିଵା,ମିଛ କହିଵା ?)
●ନାରିଙ୍ଗୀ(ନାଲି ମିଶା ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗ; କମଳା ?)
●ପଇଁରୀ(ପାଉଁଜି)
●ଖୁଆଲୁ(ଖିଆଲ;ମନର ଵିଚାର ?)
●ଠୁଲ(ଠୁଳ)
●ତୁଲ
●ପିଞ୍ଜ୍'ରୀ(ପିଞ୍ଜରା,ପଞ୍ଜୁରୀ)
●ଜୁରାଜୁରୀ(ଯୋଡା଼ଯୋଡି଼)
●ମୁଜି(ବୁଜି)

◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆◆

No comments:

Post a Comment

ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ରାଣ୍ଡ ଓ ରାଣ୍ଡୀ ଶବ୍ଦର ଵ୍ୟଵହାର ଓ ଏହାର ଵ୍ୟୁତ୍ପତ୍ତି ଇତିହାସ

କନ୍ୟାସୁନା ଗଳ୍ପରେ ଫକୀର ମୋହନ ସେନାପତି ରାଣ୍ଡ ଶବ୍ଦକୁ ଵିଧଵା ଅର୍ଥରେ ଦୁଇଥର ପ୍ରୟୋଗ କରି ଲେଖିଛନ୍ତି... “ମିଶ୍ରେ କହିଲେ, "ସେ କଥା ଏ କଥା ଢେର ତଫାତ୍ । ସେ ...