କୁହାଯାଏ ବାରମାସର ତେର ପରଵ କିନ୍ତୁ ସମଗ୍ର ଓଡ଼ିଶାରେ ବାର ମାସରେ ଶତାଧିକ ପର୍ଵ ପାଳିତ ହୋଇଥାଏ ।
ସେହିପରି ଏକ ପର୍ଵ ହେଉଛି ଢେଲାପିଟାଣି ପରଵ୍ । ଏହା ଦେଶିଆ ସମାଜ ମଧ୍ୟରେ ସୀମିତ ଏକ ପର୍ଵ ଵିଶେଷ । ଵର୍ଷାମାସ ପୂର୍ଵରୁ ଏହା ପାଳନ କରାଯାଏ ।
ଢେଲାପିଟାଣି ପରଵ୍ରେ ଗାଁର ଧାଙ୍ଗଡ଼ା ଧାଙ୍ଗିଡ଼ୀମାନେ ନୂତନ ଵସ୍ତ୍ର ପରିଧାନ କରି ଜମିକୁ ଯାଇ ଚାଷ କରାଯାଇଥିଵା ଜମିକୁ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରନ୍ତି । ପୂଜାପରେ ଜମିର ମାଟିକୁ କୋଡ଼ଣ ଦ୍ବାରା ଗୁଣ୍ଡ କରାଯାଏ । ଲଟାବୁଟା କଟାଯାଏ । ମାଟିକୁ ଗୁଣ୍ଡ କରିଵାବେଳେ ସେମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଗୋଷ୍ଠୀ ନୃତ୍ୟର ଆଶ୍ରା ନିଅନ୍ତି । ମାଟିର ଉର୍ଵରତା କାମନା କରନ୍ତି ଓ ଆନନ୍ଦରେ ଢୋଲ ମହୁରୀର ତାଳେତାଳେ ଗାଇ ଉଠନ୍ତି
“ମାଟିମା ମାଟିମା ଜୁହାର ଆମର ଢୋକେ ପରୁର୍ କାଜେ, ଶାଗ୍ ଭାତ ଦେ’ ନଇଲେ ମରିବୁ ଭୁକେ ।”
ପୂର୍ଵ, ଦକ୍ଷିଣ, ମଧ୍ୟ ତଥା ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶାରେ ପାଳିତ ହେଉଥିଵା ରଜପର୍ଵ ସହିତ ଏହି ଢେଲାପିଟାଣି ପରଵ୍ର ସମ୍ପର୍କ ଥାଇପାରେ କାରଣ...
(କ)ଉଭୟ ପର୍ଵ ଵର୍ଷା ଆଗମନ ପୂର୍ଵରୁ ହୋଇଥାଏ
(ଖ)ଉଭୟ ପର୍ଵରେ ଵର୍ଷା ଆଗମନ ପୂର୍ଵରୁ ଓଡ଼ିଶାଵାସୀମାନେ ପୃଥିଵୀ ମାତାଙ୍କୁ ଆରାଧନା କରନ୍ତି
(ଗ)ଉଭୟ ପର୍ଵରେ ଓଡ଼ିଶାଵାସୀ କୃଷକ କୃଷିକ୍ଷେତ୍ରକୁ ଯାଇ ଧରିତ୍ରୀମାତାର ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରେ ।
(ଘ) ରଜ ପରଵ ପୂର୍ଵରୁ ଭୂମିରେ ହଳ କରି ମାଟି ପିଟି ସମତୁଲ କରାଯାଏ ଏଵଂ ପର୍ଵ ପାଳନ ଉତ୍ତାରୁ ଵର୍ଷା ହେଵା ପରେ ପରେ ଵିହନ ଶୁଣାଯାଏ (ଅଵଶ୍ୟ ଆଜିକାଲି ଵିଶ୍ଵତାପନ ଯୋଗୁଁ ଵର୍ଷା ଅନିୟମିତତା ଲାଗି କୃଷକ ଵର୍ଷା ଅଧିକ ହେଵା ପରେ ହିଁ ମଞ୍ଜି ବୁଣନ୍ତି) ।
"ଢେଲାପିଟାଣି ପରଵ୍" ନାମକରଣ "ଢେଲା ଓ ପିଟିଵା" ଏହି ଦୁଇ ଶବ୍ଦକୁ ନେଇ କରାଯାଇଛି ।
ଆମ ଭାଷାରେ
ଢେଲା ଶବ୍ଦଟି ବଡ଼ ଟେକା ଵା ଟେଳା, ବଡ଼ ବଡ଼ ମାଟି ପିଣ୍ଡୁଳା ଓ ଢେଗା(ବର୍ତ୍ତୁଳ ଓ ବଡ଼, ଡିମ୍ବାକୃତି,ଗୋଟିକିଆ କାଠି, ବଡ଼ କଉଡ଼ି) ଆଦି ଅର୍ଥରେ ପ୍ରୟୋଗ ହୋଇଥାଏ ସେହିପରି କୋବା(ଭୂଇଁ ପିଟି ସମତୁଲ କରିଵାର ମୁଗୁର) ତଥା ମାଡ଼ ଵା ପ୍ରହାରକୁ ପିଟଣା/ପିଟଣି କୁହାଯାଏ ।
ଢେଲାପିଟାଣି ଆଉ ରଜ ପର୍ଵ ଉଦାହରଣ ମାତ୍ର, ଏହିପରି ଅନେକ ପର୍ଵ ପର୍ଵାଣୀ ଚାଲିଚଳଣି ରହିଛି । ପାର୍ଵତ୍ୟାଞ୍ଚଳର କଳିଙ୍ଗୀଲୋକଙ୍କ ସହିତ ଉପକୂଳ ଓଡ଼ିଶାର କଳିଙ୍ଗୀମାନଙ୍କ ସାଂସ୍କୃତିକ ସମ୍ପର୍କ ପ୍ରାଚୀନ କାଳରୁ ଅଙ୍ଗାଙ୍ଗୀ ଭାବେ ଜଡ଼ିତ ।
No comments:
Post a Comment