Thursday, March 23, 2023

ତିମିମାନଙ୍କର ସ୍ବରସଙ୍ଗୀତ

ଵର୍ତ୍ତମାନର ପୃଥିଵୀରେ ଦୃଶ୍ୟ ହେଉଥିଵା ସବୁଠାରୁ ଵୃହତ୍ତମ ପ୍ରାଣୀର ନାମ ହେଉଛି Blue whale ଵା ନୀଳତିମି ‌। ତିମ୍ ଧାତୁରୁ ତିମି ଶବ୍ଦ ନିଷ୍ପନ୍ନ ହୋଇଅଛି । ଏମାନେ ସମୁଦ୍ରକୂଳରେ ବେଳେବେଳେ ଦେଖାଦିଅନ୍ତି ଏଵଂ ସେତେବେଳେ ଏମାନଙ୍କ ଯୋଗୁଁ ଯେଉଁ ପାଣି ଛିଟିକି ସମୁଦ୍ର କୂଳରେ ପଡ଼େ ଯଦି କୌଣସି ଲୋକ ସେସମୟରେ ସେଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥାଏ ସେ ଓଦା‌ ହୋଇଯାଏ ।‌ ବୋଧହୁଏ ସେଥିପାଇଁ ଏମାନଙ୍କର ଏଭଳି ନାମକରଣ ହୋଇଥିଲା । ମତାନ୍ତରେ ତିମିମାନେ ସାଧାରଣତଃ ଯେତେବେଳେ ସମୁଦ୍ର ପୃଷ୍ଠକୁ ଆସି ନିଃଶ୍ୱାସ ପ୍ରଶ୍ଵାସ ନେଵା ଆଣିଵା କରିଥାନ୍ତି ସେତେବେଳେ ଵାୟୁ ସହ କିଛି ସମୁଦ୍ର ଜଳ ମଧ୍ୟ ଉପରକୁ ଛିଟିକି ଥାଏ । ହୋଇପାରେ ଏଥିପାଇଁ ଏ ଜୀଵର ଏଭଳି ନାମକରଣ ହୋଇଛି । 

ପୃଥିଵୀରେ ଅନେକ ଜାତୀୟ ତିମି ଅଛନ୍ତି ଏଵଂ ସାଧାରଣତଃ 'Cetacea' (infraorder) ଜାତୀୟ ଅଧିକାଂଶ ଜୀଵଙ୍କୁ ତିମି ଵା whale କୁହାଯାଏ । କିନ୍ତୁ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ Balaenoptera musculus ଵା Blue whale ହେଉଛନ୍ତି ସର୍ଵବୃହତ୍ ତିମି। ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ Blue whaleକୁ ଆମେ ନୀଳତିମି କହିପାରିଵା । 
ଏକ ନୀଳତିମି ପ୍ରାୟ ୩୦ ମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲମ୍ବା ଏଵଂ ଏହାର ଓଜନ ପ୍ରାୟତଃ ୧୮୦୦୦୦ କିଲୋଗ୍ରାମ ପର୍ଯ୍ଯନ୍ତ ହୋଇପାରେ । ନୀଳତିମିମାନେ ପାଣିରେ ରୁହନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ସ୍ତନ୍ୟପାୟୀ ପ୍ରାଣୀ ହୋଇଥିଵାରୁ ସେମାନେ ଜଳରେ ନିଶ୍ୱାସ ନେଇପାରନ୍ତି ନାହିଁ, ତେଣୁ ସେମାନଙ୍କୁ ସମୟ ସମୟରେ ସମୁଦ୍ର ପୃଷ୍ଠକୁ ଆସିଵାକୁ ପଡି଼ଥାଏ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ ଏକ "blowhole" ସାହାଯ୍ୟରେ ନିଃଶ୍ୱାସ ପ୍ରଶ୍ଵାସ ନେଵା ଆଣିଵା କରିଥାନ୍ତି । ଯେକୌଣସି ସ୍ତନ୍ୟପାୟୀ ପ୍ରାଣୀ ପରି, ନୀଳତିମିମାନେ ମଧ୍ୟ ନିଜ ଛୁଆମାନଙ୍କୁ ଲାଳନପାଳନ କରନ୍ତି,ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରାନ୍ତି ଓ ଦୁଷ୍ଟ ଜୀଵଙ୍କଠାରୁ ସେମାନଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖନ୍ତି । ଏମାନେ Hippopotamus ଵା ଜଳହସ୍ତିମାନଙ୍କର ଦୂରସମ୍ପର୍କୀୟ । 


ସମୁଦ୍ର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ କ୍ଷେତ୍ର ଅନ୍ଧକାରର ରାଜ୍ୟ । ନୀଳତିମିମାନେ ଏହି ଅନ୍ଧକାର କ୍ଷେତ୍ରରେ କିଛି ଦେଖିପାରନ୍ତି ନାହିଁ , ଗନ୍ଧ ଆଘ୍ରାଣ କରିପାରନ୍ତି ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଶୁଣିପାରନ୍ତି । ତେଣୁ ନୀଳତିମିମାନେ ଶବ୍ଦ ତରଙ୍ଗ ସାହାଯ୍ୟରେ ପରସ୍ପର ସହ କଥା ହୁଅନ୍ତି । ଏହି ଶବ୍ଦ ତରଙ୍ଗ, ଯାହା ବାୟୁ ଅପେକ୍ଷା ୫ ଗୁଣ ଦ୍ରୁତ ଗତି କରେ,ତାକୁ ଶବ୍ଦ ପରିଵର୍ତ୍ତେ ଏକ ପ୍ରକାର "ତିମି ସଙ୍ଗୀତ" ବୋଲି କହିଵା ଅଧିକ ଉପଯୁକ୍ତ ହେଵ।

ଆଵୃତି ପରେ ଆଵୃତି,ତାଳ ଆଉ ଲୟ ବଡ଼ ଅଦ୍ଭୁତ ତାହାର ସମନ୍ଵୟ...

ଯେତେବେଳେ ଏକ ନୀଳତିମି ଗୋଟିଏ ନୂତନ ଗୀତ ଆରମ୍ଭ କରେ, ସେହି ପରିଵାରର ଅନ୍ୟ ସଦସ୍ୟମାନେ ସାମାନ୍ୟ ଵିଘ୍ନ ଵିନା ଗୀତକୁ ପୁନରାଵୃତ୍ତି କରନ୍ତି, ସତେ ଯେପରି ପ୍ରେମୀଯୁଗଳଙ୍କ ଏହି ଅନନ୍ତ ସଙ୍ଗୀତ ଅନନ୍ତକାଳରୁ ପ୍ରତିଧ୍ଵନିତ ହୋଇଚାଲିଛି ।‌ ନୀଳତିମିମାନଙ୍କର ସ୍ମୃତି ଶକ୍ତି ବହୁତ ପ୍ରଖର । ଯଦି ଗୀତ ମଝିରେ କୌଣସି କାରଣରୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରଣ ହେତୁ ଗୋଟିଏ ନୀଳତିମି ପରିଵାରର କେତେକ ସଦସ୍ୟ ପରସ୍ପରଠାରୁ ଅଲଗା ହୋଇଯାଆନ୍ତି, ତେବେ ୬ ମାସ ପରେ ସାକ୍ଷାତ ହେଵାରୁ ସେହି ଗୀତଟି ଯୋଉଠି ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା ସେଇଠୁ ପୁଣି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଏ ।‌ ଏହି ସମସ୍ତ ତଥ୍ୟ ଵୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ବହୁ ପୂର୍ଵରୁ ପ୍ରମାଣିତ ।

ନୀଳତିମିମାନେ ୨୦ Hz ଫ୍ରିକ୍ୱେନ୍ସିରେ ୧୮୦ ଡେସିବଲରୁ ଅଧିକ ଉଚ୍ଚର ଶବ୍ଦ ତରଙ୍ଗ ଉତ୍ପନ୍ନ କରନ୍ତି, ଯାହା ଆମେ ଶୁଣିଵାକୁ ସକ୍ଷମ ନୁହଁ । ଏହା ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଛି ଯେ ଦୁଇଟି ନୀଳତିମି ପରସ୍ପରଠାରୁ ପ୍ରାୟ ଦଶ ହଜାର କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଥାଇ ମଧ୍ୟ ଶବ୍ଦ ତରଙ୍ଗ ସାହାଯ୍ୟରେ ପରସ୍ପର ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରିପାରନ୍ତି। ତରଙ୍ଗର ଏହି ଜାଲି ନୀଳତିମିମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଵିଶ୍ୱଵ୍ୟାପୀ ଯୋଗାଯୋଗ ନେଟୱାର୍କ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।‌ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଵର୍ଷ ଧରି, ନୀଳତିମିମାନଙ୍କର ଏହି ଗୀତ ସମୁଦ୍ରରେ ନିରଵିଚ୍ଛିନ୍ନ ଭାବରେ ପ୍ରତିଧ୍ୱନିତ ହୋଇଆସିଥିଲା, କିନ୍ତୁ “ଏକ ନୂତନ ପ୍ରାଣୀ” ସମୁଦ୍ରକୁ ଓହ୍ଲାଇ ପଡ଼ିଲା ଆଉ ସେମାନଙ୍କର ସମ୍ବାଦ ଵ୍ୟଵସ୍ଥା ଓ ଅସ୍ତିତ୍ୱ ଉପରେ ହିଁ କୁଠାରାଘାତ କରିଵାକୁ ଲାଗିଲା । ହଁ, ସମୁଦ୍ରରେ ନିଜର ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଵାକୁ ଆଗ୍ରହୀ ନୀଳତିମିର ଶତ୍ରୁ ସେହି ନୂତନ ପ୍ରାଣୀଟି ନିଜକୁ “ମାନଵ, Human, इंसान” କହିଵାକୁ ବଡ଼ ସୁଖପାଏ ।‌
 
ଊନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀ ପରେ, ଯହୁଁ ଯହୁଁ ମଣିଷମାନେ ସମୁଦ୍ର ଭିତରକୁ ଗଲେ , ବାଣିଜ୍ୟ,ବୁଲାବୁଲି ଓ ସୁରକ୍ଷା ଇତ୍ୟାଦି ନାମରେ ଅସଂଖ୍ୟ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଜାହାଜ ଚଳିଵା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଏସବୁ ଜାହାଜ ପ୍ରାଚୀନ ପାରମ୍ପରିକ ବୋଇତ ନୁହେଁ ଵରଂ ଭୀଷଣ ଶବ୍ଦ କରୁଥିଵା ଆଧୁନିକ ଯନ୍ତ୍ର ଦ୍ଵାରା ପରଚାଳିତ ଜାହାଜ ହୋଇଥିଵାରୁ ଏଥିରୁ 20 Hz ଫ୍ରିକ୍ୱେନ୍ସିର ଶବ୍ଦ ସୃଷ୍ଟି ହେଲା, ଯେଉଁ ଫ୍ରିକ୍ୱେନ୍ସିରେ ନୀଳତିମିମାନେ ପରସ୍ପର ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ କରନ୍ତି । ୨୦୦ ଵର୍ଷ ପୂର୍ଵେ, ଦୁଇଟି ନୀଳତିମି ୧୦୦୦୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଥାଇ ମଧ୍ୟ ପରସ୍ପର ସହିତ କଥା ହୋଇପାରୁଥିଲେ । ସମୁଦ୍ର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଅଞ୍ଚଳରେ ମନୁଷ୍ୟକୃତ ଶବ୍ଦ ପ୍ରଦୂଷଣ ବଢି଼ଵା ଯୋଗୁଁ ଆଜି ସେହି ଦୂରତା ମାତ୍ର ଶହେ କିଲୋମିଟରକୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ଆମର ଅଜ୍ଞତା, ମୂର୍ଖତା ଏଵଂ ସ୍ୱାର୍ଥପରତା ହେତୁ ଵର୍ଷ ଵର୍ଷ ଧରି ସମୁଦ୍ରରେ ତିମିମାନଙ୍କର ପ୍ରତିଧ୍ୱନୀ ଶନୈ ଶନୈ ଲୁପ୍ତ ପାଇଵାକୁ ବସିଲାଣି । 
ଵିଗତ ୧୦୦ ଵର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ, ଆମେ ମଣିଷମାନେ ଶିଳ୍ପ ପାଇଁ, ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଦ୍ରଵ୍ୟ ତଥା ତିମିର ଚର୍ବିରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ତୈଳ ପାଇଁ ଅତି ନିର୍ମମ ଓ ଅମାନୁଷିକ ଭାବେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଵିଭିନ୍ନ ଜାତିର ତିମି ଵିଶେଷତଃ ନୀଳ ତିମିଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିଛୁ । ଆମର ଆଵଶ୍ୟକତା ଦିନୁଁ ଦିନ ବଢି଼ଚାଲିଛି , ତିମିମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା କ୍ରମାଗତ ହ୍ରାସ ଘଟୁଛି ଏଵଂ ଆଜି ସେମାନଙ୍କ ଅସ୍ତିତ୍ୱ ଵିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥିତିରେ ପହଞ୍ଚିଯାଇଛି ।

ସ୍ପିଣ୍ଡଳ କୋଷଗୁଡି଼କ, ଯାହା ଉଚ୍ଚ ମାନଵୀୟୀ ଗୁଣ, ଯେମିତିକି ସ୍ଵବୋଧ, ସାମାଜିକତା, କରୁଣା ଇତ୍ଯାଦିକୁ ଜନ୍ମ ଦେଵା ହେତୁ ଉତ୍ତରଦାୟୀ ସେହି କୋଷଗୁଡି଼କ ମନୁଷ୍ୟମାନଙ୍କଠାରୁ ଅନେକ ଗୁଣ ଅଧିକ ନୀଳତିମିମାନଙ୍କଠାରେ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଛି। ତାହେଲେ ନୀଳତିମିମାନେ କ'ଣ ଏକ ବୁଦ୍ଧିମାନ ଜୀଵ ନୁହେଁ ? ହଁ ଏହା ସତ ଯେ ସେମାନେ ଆମ ଭଳି ଵିଶାଳକାୟ ଯନ୍ତ୍ରର ନିର୍ମାଣ କରିନାହାନ୍ତି କିନ୍ତୁ କ'ଣ କେଵଳ ଵୈଷୟିକ ଉନ୍ନତି କରିଦେଇଥିଵା ଜୀଵକୁ ହିଁ ବୁଦ୍ଧିମାନ କୁହାଯିଵ ? 
 
ଆଜି ମଣିଷର ସବୁଠାରୁ ବଡ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡରେ ଜୀଵନର ସନ୍ଧାନ । ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡରେ ଅନ୍ୟ କୋଉଠି ଆମ ଭଳି ବୁଦ୍ଧିମାନ ଜୀଵ ଯଦି ଥାଆନ୍ତି ବହୁତ ସମ୍ଭଵ ସେମାନେ ଆମଠାରୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ ଜୀଵ ହୋଇଥିବେ । ସେମାନଙ୍କର ଭାଷା, ରୂପ ଓ ସଂସ୍କୃତି ମଧ୍ୟ ଆମଠାରୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ ହୋଇପାରେ । ହୁଏତ, ସେମାନେ ଆମ ପରି ଗଗୁନଚୁମ୍ବୀ ଅଟ୍ଟାଳିକା,ରକେଟ୍,ସାଟେଲାଇଟ୍ ଓ ଉଡ଼ାଜାହାଜ ତିଆରି କରିନଥାଇପାରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ନିଜ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରେମ, ସଂଳାପ ଏବଂ କରୁଣାର ଭାବନା ସୃଷ୍ଟି କରିଵାରେ ନିଶ୍ଚୟ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥିବେ । ତାହେଲେ କ'ଣ ଵୈଷୟିକ ଵିକାଶ କରିନଥିଲେ ସେହି ପରଗ୍ରହୀମାନେ ଆମର ପ୍ରେମ, କରୁଣା ଏଵଂ ସମ୍ମାନର ଯୋଗ୍ୟ ହୋଇପାରିବେ ନାହିଁ ? ଆମେ ଏହି ପୃଥିଵୀର ଅନ୍ୟ ବୁଦ୍ଧିମାନ ଜୀଵମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ଦୟା କରୁଣା ଜାଗ୍ରତ କରିଵାରେ ବିଫଳ ହୋଇଛୁ । ସେମାନଙ୍କୁ ବୁଝିଵା ଓ ତାଙ୍କ ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ ସ୍ଥାପନ କରିଵାରେ ଅସମର୍ଥ ହୋଇଛେ । ଆମର ଅଜ୍ଞତା, ଦୁଷ୍ଟତା ଓ ସ୍ୱାର୍ଥପରତା ହେତୁ, ଆମେ ଅନ୍ୟ ଜୀଵମାନଙ୍କର ଅସ୍ତିତ୍ୱ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ବଡ ଵିପଦ ହୋଇଯାଇଛନ୍ତି । ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡରେ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଗ୍ରହରେ ପରଗ୍ରହୀ ଜୀଵମାନଙ୍କୁ ଠାଵ କରିବାର ମହାନ ସ୍ୱପ୍ନର ଦର୍ଶକ ହେଵା ପାଇଁ ଆମର ସାମାନ୍ୟତମ ନୈତିକ ଅଧିକାର ଅଛି କି?

ହୁଏତ ଆମ ବୁଦ୍ଧିମତାକୁ ପରିଭାଷିତ କରିଵାର ପ୍ରକୃଷ୍ଟ ସମୟ ହୋଇଥାଇପାରେ । ସମ୍ଭଵତଃ ଏହି ସମୟକାଳରେ ଆମଦ୍ଵାରା କୃତ ଯେକୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟର ପରିଣାମ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିଵ ଯେ ଆମେ କେତେ ବୁଦ୍ଧିମାନ ଜୀଵ । ଯଦି ଆମେ ନିଦକୁ ପୃଥିଵୀର ସବୁଠାରୁ ବୁଦ୍ଧିମାନ ଜୀଵ ବୋଲି ଭାବୁଛନ୍ତି ତା'ହେଲେ ଆମକୁ ସବୁ ମାଙ୍କଡ଼ାମୀ ଛାଡ଼ି ପୃଥିଵୀ, ଏହାର ଜୈଵସମ୍ପଦର କଲ୍ୟାଣ ଦିଗରେ ଅହରହ ସମ୍ମିଳିତ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଵାକୁ ହେଵ । ଅନ୍ୟଥା 
“ଯଃ ଯସ୍ୟ କରୋତି ଯାଦୃଶମ୍ 
ସ ତଦା ତାଦୃଶାସ୍ମତେ ପ୍ରାପ୍ତେ ଫଳମ୍” 
ନ୍ୟାୟରେ ଆମେ ମଧ୍ୟ ଆମ କୁକର୍ମ ଯୋଗୁଁ ପୃଥିଵୀରୁ ଡାଇନୋସରଙ୍କ ପରି ଦିନେ ଲୁପ୍ତ ହୋଇଯିଵା ଶେଷକୁ ସାର ହେଵ ।

No comments:

Post a Comment

ଯଜ୍ଞନିନ୍ଦା(ମହାଭାରତ କଥା)

ଵିଦର୍ଭରେ ସତ୍ୟ ନାମରେ ଜଣେ ବ୍ରାହ୍ମଣ ଥିଲେ ଏଵଂ ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ନାମ ପୁଷ୍କରଧାରିଣୀ ଥିଲା । ସତ୍ୟ ଉଞ୍ଛଵୃତ୍ତି ଦ୍ଵାରା ନିଜର ଜୀଵନ ନିର୍ଵାହ କରୁଥିଲେ ‌। ଦିନେ ସ...