ଭୁଜ ଓ ଭୁଜା

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ରେ ଦେଖିଲି ମୁଢି଼ ଶବ୍ଦ ପାଇଁ ସଂସ୍କୃତ ଶବ୍ଦ ଯୋଡା଼ ଯାଇଛି भ्रष्टतण्डुलः ....
ଭ୍ରଷ୍ଟର ଅର୍ଥ ଖୋଜୁ ଖୋଜୁ
କେତୋଟି ଅର୍ଥ ମିଳିଲା
1.ଅଧଃପତିତ;ଚ୍ୟୁତ
2.ସ୍ଥାନଚ୍ୟୁତ
3.ଭଣ୍ଡୋର;ନଷ୍ଟ
4.ଅଧାର୍ମିକ;ଅସତ୍*
5.ଦୂଷିତ, ଦୋଷଯୁକ୍ତ *
6.ଦୂରାଚାର
7.ଲଂଘିତ
ବୋଧହୁଏ ଚତୁର୍ଥ ଓ ପଞ୍ଚମ ଅର୍ଥରେ
ମୁଢି଼ କୂ ଭ୍ରଷ୍ଟତଣ୍ଡୁଳ କୁହାଯାଇଥିବ
କିନ୍ତୁ ଭ୍ରଷ୍ଟ ପରି ଆଉ ଏକ ଶବ୍ଦ ମଧ୍ୟ ଅଛି
ଭୃଷ୍ଟ ଏହାର ଅର୍ଥ ଭର୍ଜିତ/ଭଜା ହୋଇଥିବା ।
ଚାଉଳକୁ  ଭଜାଯାଇ ମୁଢି଼ ହୋଇଥାଏ ।

ଆମଭାଷାରେ ମୁଢି଼ କୁ ଭୁଜା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ ।
ଢେଙ୍କାନାଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏଇ ଭୁଜା ଶବ୍ଦଟି
ମୁଢି଼ ଆପେକ୍ଷା ବେଶି ଚଳେ ।

ଭୁଜା ଶବ୍ଦକୁ ଦେଖିଲେ କେହି କେହି
ପଣ୍ଡିତ ଭାବନ୍ତି ଏହି ଶବ୍ଦଟି ବୋଧହୁଏ
ଜୁଜ୍ ଧାତୁ ରୁ ଆସିଥିବ
ତେବେ ଏମିତି ବି ହୋଇପାରେ ଯେ
ଭୁଜ ବା ଧାନ କୁ ଭାଜି puffed rice
ହେଉଥିବାରୁ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକେ ଏହାକୁ
ଭୁଜା କହିଥିବେ !
ଭୁଜା ଶବ୍ଦଟି ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ
ଏତେ ଲୋକପ୍ରିୟ ହୋଇଥିଲା ଯେ ଆଜି ବି ସିଂହଭୂମି ଓ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ରେ ଚଳୁଅଛି ବସ୍ତର ଆଦି ଅଞ୍ଚଳରେ ମଧ୍ୟ ଭୁଜା ଶବ୍ଦ ଚଳୁଅଛି ।

ମୁଢି଼ ବା ଭୁଜା ଖାଇଲେ ଭୋକ ମରିଯାଏ
ପୁଣି କେତେ ସମୟ ପରେ ଭୋକ ଲାଗେ
ବୋଲି ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଢଗଟିଏ ଅଛି

“ଭୁଜା ବୋଲ , ପିଠା ବୋଲ, ଭାତ ତଳ,
ଭାଇ ବୋଲ, ଭାଇ ଵୋଲ, ବାପ ବୋଲ, କାଚ ତଳ ।।”

ଏ କଥା ଆଜି ଅଧିକାଂଶ ଐତିହାସିକ ମାନନ୍ତି ଯେ ଧାନକୁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଦ୍ବାରା ଭାତ କରି ଖାଉଥିବା ଯୋଗୁଁ ପୂର୍ବ ଭାରତୀୟ ମାନଙ୍କୁ
ଉଡ୍ର କୁହାଗଲା ଓ ପରବର୍ତ୍ତୀ କାଳରେ ତାହା ଓଡ଼ିଆ ହୋଇଛି ।
ଏ ପୂର୍ବ ଭାରତ ଧାନର ଆଦି ଚାଷଭୂମି ।
ଏଇଠୁ ଧାନର ଜନ୍ମ ହେଉ କି ନ ହେଉ
ବୋଧହୁଏ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ହିଁ ପ୍ରଥମେ ଧାନ ଚାଷ ହୋଇଥିଲା ଆଉ ତାହା ଖିଆଯାଉଥିଲା ।

ସେଇ କଥାକୁ ଜଣେଇଦେବାକୁ
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦ ଅଛି
ଭୁଜ.......
ଆଜି ବି ଆମ ରାଜ୍ୟର ମଫସଲ ଅଞ୍ଚଳରେ
ଧାନକୁ ଭୁଜ କୁହାଯାଏ ।
ଭାରତର ଅନ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଧାନକୁ ଭୁଜ କୁହାଯିବା ବିରଳ
କିନ୍ତୁ ଓଡି଼ଶାର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଆଜି ବି ପ୍ରଚଳିତ ଅଛି ।
ବହୁତ ସମ୍ଭବ ଆମ ପୂର୍ବଜମାନେ ପ୍ରଥମେ
ଧାନଗଛ ଲଗାଇ ଚାଷ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିବେ ଆଉ ସେ ସମୟର ଭାରତ ତାଙ୍କର ଅନୁକରଣରେ ଧାନଚାଷ କରିବା ଶିଖିଥିବ ।

ଭୁଜକୁ ଖିଆଯାଉଥିଲା ବୋଲି
ଏହି ଶବ୍ଦକୁ ମୂଳ ଧାତୁଶବ୍ଦ ହେଲା ~ଭୁଜ୍ ଧାତୁ
ଓ ସଂସ୍କୃତରେ ଅନେକ ଶବ୍ଦ ସୃଷ୍ଟି କରାଗଲା ....
ଭୁଜ୍ ଧାତୁ ର ଦୁଇଟି ଅର୍ଥ
ଖାଇବା, ଭୋଗ କରିବା
ଏ ଧାତୁ ଶବ୍ଦରୁ
ଗୋଟିଏ ପଟେ ଭୋଜନ ଶବ୍ଦ
ହେଲା
ଅନ୍ୟ ପଟେ ଭୋଗ ଭଳି ଶବ୍ଦ ସୃଷ୍ଟି ହେଲା ।