ଛୁଇଁଦେଲେ ଲାଜକୁଳୀ ଲତା ଝାଉଁଳି ପଡେ଼ । ସ୍ପର୍ଶଜନିତ ଏହି ଗତିକୁ ଅନ୍ତର୍କୁଞ୍ଚନ (Nastic movement) କୁହାଯାଏ ।
ଲାଜକୁଳୀ ଗୁଳ୍ମର ଅନେକ ପ୍ରଜାତି ଦେଖାଯାଏ।l ଅପେକ୍ଷାକୃତ ଡେଙ୍ଗା ଗୁଳ୍ମ ପ୍ରଜାତି ଗୁଡ଼ିକର ସ୍ପର୍ଶ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ମନ୍ଥର ଥିବା ବେଳେ ଅବନିଙ୍ଗତ (ଭୂମି ସହ ଶୋଇ ରହୁଥିବା) ପ୍ରଜାତି ଗୁଡ଼ିକର ପତ୍ରକୁ ଛୁଉଁ ଛୁଉଁ ନଇଁ ଯାଏ ।
ଏଥିରୁ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ନେଇହୁଏ ଯେ ଏହି ଲାଜକୁଳୀ ଗଛର ବିବର୍ତ୍ତନ ନିଜକୁ ତୃଣ ଭୋଜି ପ୍ରାଣୀଙ୍କଠାରୁ ଦୂରେଇବା ପାଇଁ ହୋଇଛି l ତେଣୁ ଗାଈ ଗୋରୁ ଛେଳି ଆଦି ତାକୁ ଖାଇବାକୁ ଆସି ଜିଭରେ ଛୁଇଁବା ମାତ୍ରେ ପତ୍ର ପାଞ୍ଚ ମିନିଟ ପାଇଁ ବୁଜି ହୋଇଯାଏ ଫଳତଃ ତାହା ଚର୍ବଣରୁ ବଞ୍ଚିଯାଏ l
ଅବନିଙ୍ଗତ ଗୁଳ୍ମ ଅଧିକ ସକ୍ରିୟ ହେବାର ବିବର୍ତ୍ତନକୁ population geneticsର ଗୁଣସୂତ୍ର ବୀଜଗଣିତ ଦ୍ୱାରା ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇପାରେ l
ସଂସ୍କୃତରେ ଏହାକୁ ଲଜ୍ଜାଳୁ, ଅଞ୍ଜଳିକାରିକା, କନ୍ଦିରୀ, ରକ୍ତପାଦୀ, ଶମୀପତ୍ରା, ସ୍ପୃକ୍କା, ଖଦିରପତ୍ରିକା, ସଙ୍କୋଚିନୀ, ଖଦିରୀ, ସମଙ୍ଗା(ଙ୍ଗୀ), ନମସ୍କାରୀ, ପ୍ରସାରଣୀ, ସପ୍ତପର୍ଣ୍ଣୀ, ଗଣ୍ଡମାଳିକା, ଲଜ୍ଜା, ଲଜ୍ଜିରୀ, ସ୍ପର୍ଶଲଜ୍ଜା, ଅସ୍ରରୋଧିନୀ, ରକ୍ତମୂଳା, ଲଜ୍ଜାବତୀ, ଲଜ୍ଜାସ୍ପର୍ଶ, ତାମ୍ରମୂଳା, ସୂଗୁପ୍ତା, ମହାଭୀତା, ଖଣ୍ଡକାଳୀ, ବଶିନୀ, ମହୌଷଧି, ବାରାହକ୍ରାନ୍ତ[୩]ଓ ହିନ୍ଦୀରେ ଲାଜଓ୍ଵନ୍ତୀ, ଛୁଇମୁଇକହାଯାଏ ।
ଏହାର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ନାମଗୁଡ଼ିକ ହେଲା:
ମରାଠୀ:→ଲଜାଳୁ, ଲାଜରୀ, ସଂକୋରଣୀ,
ଗୁଜରାଟୀ:→ରିଶାମଣୀ ।
ଲାଜକୁଳୀ ଗୁଳ୍ମର ଵୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ ହେଉଛି।Mimosa pudica ....
ଲାଟିନ ଭାଷାରେ
pudica ଶବ୍ଦ ର ଅର୍ଥ ଲଜ୍ଜା, ଶଙ୍କୋଚ(ନ) ଇତ୍ୟାଦି । ଏ ଗୁଳ୍ମକୁ ସାଧାରଣ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ
→sensitive plant
→sleepy plant
→action plant
→Dormilones
→touch-me-not
→shameplant
→orshy plant
ଇତ୍ୟାଦି ଅନେକ ନାମ ଦିଆଯାଇଛି ।
ଲାଜକୁଳୀ ଗୁଳ୍ମ pea/legume ପରିବାର Fabaceae ର ଅନ୍ତର୍ଗତ ଏକ ପାଦପ ।
ଲାଜକୁଳୀ କୁ ମୂଳତଃ ଦକ୍ଷିଣ ଓ ଉତ୍ତର ଆମେରିକା ର ପାଦପ ବୋଲି ଵୈଜ୍ଞାନିକ ମାନେ ଦାବି କରୁଥିଲା ଵେଳେ
ଏସିଆ ଠାରୁ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଯାଏଁ ସବୁଠିଁ କି ଵନାଞ୍ଚଳ କି ପାର୍ଵତ୍ୟାଞ୍ଚଳ ମିଳିଯାଉଥିବା ହେତୁରୁ ଏହା କେତେକ ପରିମାଣରେ ଭିତ୍ତିହୀନ ମନେ ହେଉଛି ।
ଲାଜକୁଳୀ ପାଇଁ ଏତେ ସଂଖ୍ୟକ ସଂସ୍କୃତ ପର୍ଯ୍ୟାୟଵାଚକ ଶବ୍ଦ ଥିବାରୁ ଏହା ମଧ୍ଯ କହିଲେ ଭୂଲ ହେବ ଯେ ଆଧୁନିକ ଯୁଗ(1500ରୁ ଏଯାବତ) ରେ ମନୁଷ୍ୟର
ଵିଭିନ୍ନ ଭୂଭାଗ ମଧ୍ୟରେ ପାରସ୍ପରିକ ସହାଵସ୍ଥାନ ଯୋଗୁଁ ଏ ଗଛ ଚାରିଆଡେ଼ ଵ୍ୟାପୀ ଅଛି ।
ତଥ୍ୟ:-Dr. Devasisa Jeistthi
No comments:
Post a Comment