ମହାଭାରତ ଯୁଦ୍ଧଭୂମିରେ କୌରଵମାନଙ୍କର ସେନାପତି ଗୁରୁ ଦ୍ରୋଣାଚାର୍ଯ୍ୟ ନିହତ ହେଲେ । ଦ୍ରୋଣଙ୍କ ପୁତ୍ର ମହାରଥୀ ଅଶ୍ଵତ୍ଥାମା କହିଲେ କୌରଵଙ୍କର ସେନାପତି ପଦରେ ତାଙ୍କୁ ହିଁ ଵରଣ କରିଥାଉ ।
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ କିନ୍ତୁ, କର୍ଣ୍ଣଙ୍କର ଦାବୀ
ଏଡ଼ାଇ ପାରିଲେ ନାହିଁ । ସେ
କହିଲେ କର୍ଣ୍ଣ ମୂଳରୁ ସେନାପତି
ହେଵାର କଥା । ପିତାମହ ଭୀଷ୍ମ ଓ ଗୁରୁ ଦ୍ରୋଣାଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଥିଵା ଯୋଗୁଁ
ସେ ହୋଇ ପାରୁ ନ ଥିଲେ । କର୍ଣ୍ଣଙ୍କ ପ୍ରତି କଠୋର ଵାକ୍ୟ ପ୍ରୟୋଗ କରି ଅଶ୍ଵତ୍ଥାମା କହିଲେ, କର୍ଣ୍ଣ ସାରଥିର ପୁତ୍ର ସେ ସେନାପତି ହେଵାକୁ ଯୋଗ୍ୟ ନୁହେଁ । ତା’ର ଯେଉଁ ଉତ୍ତର
କର୍ଣ୍ଣ ଦେଇଥିଲେ ଏବର ଭାରତଵର୍ଷର ଯୁଵସମାଜପାଇଁ
ମଧ୍ୟ ତାହା ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ । ସଂସ୍କୃତ ‘ବେଣୀ ସଂହାରମ୍’ ନାଟକରେ ତାହା ଏହିପରି ଅଛି –
“ସୂତୋ ଵା ସୂତପୁତ୍ତ୍ରୋ ଵା
ଯୋ ଵା କୋ ଵା ଭଵାମ୍ୟହଂ ।
ଦୈଵାୟତ୍ତଂ କୁଳେ ଜନ୍ମ
ମଦାୟତ୍ତଞ୍ଚ ପୌରୁଷମ୍ ।”
ମୁଁ ସାରଥି ଵା ସାରଥିର ପୁତ୍ର
ହୋଇପାରେ ଵା ଯେ କେହି ହୋଇପାରେ । ଉଚ୍ଚ କୁଳରେ ଜାତ ହେଵା ମୋର ଆୟୁତ୍ତର ବାହାରେ । ତାହା ଦୈଵର ଅଧୀନ; କିନ୍ତୁ ପୌରୁଷ ଵା
ପୁରୁଷକାର ମୋର ଅଧୀନ ।
ଏହି ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏହି ପତ୍ରିକାର ନାମକରଣକୁ ‘ପୌରୁଷ’ ରଖାଯାଇଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତି ମଧ୍ୟରେ ଯେଉଁ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଶକ୍ତି ଅଛି, ଜାତି, ବଂଶନର୍ଵିଶେଷରେ ତା’ର ଜାଗରଣ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମାଜ ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରର ଧର୍ମ ହେଵା ଆବଶ୍ୟକ ।(ସଂପାଦକ)
ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଭାଷାକୋଷରେ ଏହି #ପୌରୁଷ ଶବ୍ଦର ଵିଭିନ୍ନ ଅର୍ଥ ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି ।
ସଂସ୍କୃତ ଵିଶେଷ୍ୟ ଭାବରେ ପୌରୁଷ ଶବ୍ଦ
ପୁରୁଷତ୍ୱ(Manliness),ପୁରୁଷକାର(Manly exertion),ସାହସ,ପୁଂସ୍ତ୍ୱ(Virility),ରେତଃ ଵା ଶୁକ୍ର,ଉଦ୍ୟମ, ଉଦ୍ଯୋଗ,ତେଜଃ,ପରାକ୍ରମ,ପୁରୁଷ ପ୍ରମାଣ ଉଚ୍ଚତା(ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱବାହୁ ହୋଇ ଠିଆ ହେଲେ ଗୋଡ଼ର ତଳିପାଠାରୁ ହାତର ମଝି ଆଙ୍ଗୁଠିର ଅଗ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉଚ୍ଚତା),ଗୌରଵ,ମାହାତ୍ମ୍ୟ ଓ ଏକ ମନୁଷ୍ୟ ନେଇ ପାରିଵା ବୋଝର ପରିମାଣ ଆଦି ଅର୍ଥରେ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଏ ।
ସେହିପରି ପୌରୁଷ ଶବ୍ଦର ଵିଶେଷଣ ଅର୍ଥଗୁଡ଼ିକ ହେଲା : ପୁରୁଷ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ,ମାନସିକ(Manly),ପୁରୁଷ ପ୍ରମାଣ ଉଚ୍ଚ(ପ୍ରାୟ ୪.୫ ହାତ ଉଚ୍ଚ),ଜଣେ ମନୁଷ୍ୟ ବୋହି ପାରିଵା ଭଳି (ବୋଝ) ।
ତେବେ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ସାହିତ୍ୟରେ ପୌରୁଷ ଶବ୍ଦଟି ଵିଶେଷ୍ୟ ରୂପେ ପ୍ରଶଂସା,ବାହାଦୁରି ଓ ବାହାବା ଅର୍ଥରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଏ ବୋଲି ଭାଷାକୋଷରେ କୁହାଯାଇଛି ।
No comments:
Post a Comment