ଗୁପ୍ତଭୋଟ୍(ଖଗେଶ୍ବର ଶେଠ୍)

(ରାଗ-କୌଶିକ)

ଭାଇ ଭୋଟର, ଗୁପ୍ତ ଭୋଟ ଦେ ନ ଯା’ରେ;

କ୍ଷମତାଭିଳାଷୀ ପଦଵୀଲାଳସୀ

ଦେଲେ ହେଲେ ତତେ ହଜାରେ। (ଘୋଷା)।

ମତଵାଦୀ ଚିହ୍ନ ଘେନି ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ-

ରଙ୍ଗେ ରଞ୍ଜିତ ଯା’ ଧଜା ରେ,

ସେ କେହ୍ନେ ଜାତୀୟ-ଏକତାର ପ୍ରିୟ?

ତା ଫାନ୍ଦେ ବୁଦ୍ଧି ନ ହଜା ରେ!

ଗୁପ୍ତ ଭୋଟେ ଜିତିଵାକୁ ଯା ପ୍ରତୀତି

କୂଟନୀତି ତହିଁ ଖଞ୍ଜା ରେ;

ଭୋଟପ୍ରାର୍ଥୀ ହୋଇ ପାରିଵକି କେହି

ଟଙ୍କାହୀନ ଦୀନ ପ୍ରଜା ରେ?

ନୁହେ ଦେଶସେଵୀ ତଥାପି ମୋ ଦାବୀ

ଖେଳା ଯେଣୁ କଳାବଜାରେ,

ଜିଣିଯିଵ ଭୋଟେ ଭୋଟ କିଣି ନୋଟେ

ପ୍ରଚାରକ ମୋ ଭଣଜା ରେ!

ସତ୍ୟ-ଅହିଂସାର ରକତେ ଯାହାର

ଗଢ଼ା ହୋଇଛି କଲିଜା ରେ,

ଛାର ପଦ ପାଇଁ ସେ’ କି ହେଵ ଭାଇ

ଭୋଟଗଢ଼ା-ନାଟ-ରଜା ରେ?

ଵିଚିତ୍ର ଦୁନିଆଁ କା’ର ପେଟେ ନିଆଁ

ଦହୁଛି ଜୀଵନ-ଗଜା ରେ,

ପାଇ କେ’ ବେତନ କରୁଛି ନର୍ତ୍ତନ

ଖଜାଖିଆ ବାବୁ ମଜାରେ।

ଥାଉ ତୋ ଯୋଗ୍ୟତା କର୍ମତତ୍‌ପରତା

ତଙ୍କା ଯଦି ନାହିଁ ଲଜ୍ଜା ରେ,

ନଥିଲେ ବି’ ପଢ଼ି ପାରିବି ମୁଁ ଲଢ଼ି

ଶୋଇଥାଇ ଟଙ୍କା-ଶଯ୍ୟାରେ।

କା’ ସଙ୍ଗେ ଲଢ଼ିଵା ଆସନେ ଚଢ଼ିଵା

ଦମ୍ଭ ଥିଲେ ଟଙ୍କା-ବଜାରେ,

ଆଜି ତୁ ଭୋଟର, କାଲି ତୋ ମଟର

ଲାଗିଵ ଲାଟ ଦରଜାରେ।

••••••••••••••••••••

ଏହି କବିତାଟି ପ୍ରାୟ ୫୦ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଲେଖାଯାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟରେ ଏହାର ପ୍ରାସଙ୍ଗିକତା ରହିଛି। ଖଗେଶ୍ୱର ଶେଠ(୧୯୦୬-୧୯୮୭) ବରଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲାର ସରସରାଠାରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ। ଜାତିରେ ଜଣେ କେଉଟ ହୋଇ, ଵ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀଵନରେ ଦୁଃଖ କଷ୍ଟ ମଧ୍ୟରେ ରହି ସୁଦ୍ଧା ସେ ଅନେକ ବଳିଷ୍ଠ କଵିତା ରଚନା କରିଯାଇଛନ୍ତି। ସେ ଉଭୟ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଓ ସମ୍ବଲପୁରୀ ଶୈଳୀରେ କଵିତା ରଚନା କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ରଚିତ କଵିତା ସଙ୍ଗଳନ ମଧ୍ୟରେ ‘ପ୍ରଣୟ ପତ୍ରିକା’, ‘ସୁରଙ୍ଗୀ’, ‘ଉତ୍କଳ କଵିତା’, ‘ଅନ୍ତିମ ଚିନ୍ତା’ ଆଦି ଅନ୍ୟତମ। ସମ୍ବଲପୁର ଵିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ଜ୍ୟୋତି ବିହାର ଭାବେ ନାମକରଣ

 ତାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ହୋଇଥିଲା।

•••••••••••••••••••••