Friday, December 22, 2017

ଗଣିତ-ସଂଖ୍ୟାତ-ସୁମାରି

ବିଶ୍ଵର ଅଧିକାଂଶ ଭାଷାରେ ଗଣିତ ପାଇଁ
ଆଜି Mathematics ଶବ୍ଦ ସହ ସାମାଜସ୍ୟ ଥିବା ଶବ୍ଦ ମାନ ବ୍ୟବହାର ହେଉଅଛି ।

ଇଂରାଜୀ ର ଏହି ମାଥମ୍ୟାଟିକ୍ସ ଶବ୍ଦ ଟା
Old French ର “mathematique”
ଶବ୍ଦ ରୁ ଆସିଅଛି  ପୁଣି ପୁରୁଣା ଫ୍ରେଞ୍ଚ ର ଏହି ଶବ୍ଦ Latin ଭାଷାର mathēmaticaରୁ ଆସିଅଛି । ପ୍ରାଚୀନ  Greek ରେ ଏ ଶବ୍ଦ “μαθηματικός” (mathēmatikós,)
ଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ଅର୍ଥ fond of learning ।
μαθηματικός ଶବ୍ଦର ମୂଳ ପୁଣି
“μάθημα”(máthēma) ଏବଂ ଏହାର ଅର୍ଥ ଜ୍ଞାନ, ଅଧ୍ଯୟନ,ପଠନ ଇତ୍ୟାଦି ।

ଇଂରାଜୀ ରେ ମାଥମ୍ୟାଟିକ୍ସ ଶବ୍ଦ ର ବ୍ୟବହାର ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଆଉ ଏକ ଶବ୍ଦ
ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିଲା
ତାହା ହେଲା=Old English:rīmcræft
(rīm+‎-cræft)
Rim ଶବ୍ଦର ମୂଳ ମଧ୍ୟ ପ୍ରୋଟୋ ଇଣ୍ଡୋ ଜର୍ମାନ ଶବ୍ଦ Ray ବା Ri ରୁ.....

ଭାରତୀୟ ଉପମହାଦେଶ ରେ
ଗଣିତ ଶବ୍ଦ ସର୍ବତ୍ର ଲୋକପ୍ରିୟ
ବହୁପ୍ରଚଳିତ ।
ଏହା
ଗଣ୍ ଧାତୁ+କର୍ମ.ତ =ଗଣିତ
ହୋଇଛି ।
ଏବଂ
ଗଣ୍ ଧାତୁର ଅର୍ଥ=
ସଂଖ୍ୟା କରିବା,
ମିଶାଇବା
ଗଣିବା
ବିବେଚନା କରିବା ..

ଗଣିତ ଶବ୍ଦ ଭଳି
ସଂଖ୍ୟାତ ଶବ୍ଦ ମଧ୍ୟ mathematics
ଅର୍ଥ ରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିଲା
ଏହାର ନିରୁକ୍ତୀ=
ସମ୍+ଖ୍ୟା ଧାତୁ(ଗଣିବା,କହିବା)+କର୍ମ.ତ
ଏତଦ୍ବ୍ୟତୀତ ସଂସ୍କୃତରେ ଆଉ ଏକ ଶବ୍ଦ
ମଧ୍ୟ ଗଣିତ ର ପ୍ରତିଶବ୍ଦ ମଧ୍ୟ ଅଛି
ତାହା  ହେଲା “କୃତସଂଖ୍ୟ”

ସଂଖ୍ୟାତ ଓ ସଂଖ୍ୟା ଶବ୍ଦଦ୍ଵୟ
ପାଲି ଭାଷାରେ
ଗଣିତ ପରିବର୍ତ୍ତେ ବ୍ୟବହାର ହେଉଥିଲା
ଏ ଶବ୍ଦ ଗୁଡିକରୁ ପରେ
Burmese ଭାଷାରେ သင်္ချာ(my)(sanghkya) ଶବ୍ଦ ପ୍ରଚଳିତ ହୋଇଛି ।

ଭାରତୀୟ ସଂଖ୍ୟା ଓ ସଂଖ୍ୟାତ ଶବ୍ଦ
ସହ ସାମଜସ୍ୟତା ଥିବା
ଅନେକ ଶବ୍ଦ ମଧ୍ୟ ଏକଦା ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମ ଦ୍ବାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିବା ଚୀନ ଦେଶର
ଭାଷାରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଛି
ଉ:-
Chinese:Cantonese:數學,数学(sou3hok6)
Hakka:數學,数学(sṳ-ho̍k)
Mandarin:數學(zh),数学(zh)(shùxué),算學(zh),算学(zh)(suànxué)(ancient)
Min Nan:數學(zh-min-nan),数学(sò͘-ha̍k)

ଏସବୁ ଛଡ଼ା ଏକ ଦେଶଜ ଶବ୍ଦ
ସୁମାରି ମଧ୍ୟ
ଗଣିତ ବଦଳରେ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥାଏ ।
ସୁମାରି କରିବା=ଗଣିବା

No comments:

Post a Comment

ଯଜ୍ଞନିନ୍ଦା(ମହାଭାରତ କଥା)

ଵିଦର୍ଭରେ ସତ୍ୟ ନାମରେ ଜଣେ ବ୍ରାହ୍ମଣ ଥିଲେ ଏଵଂ ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ନାମ ପୁଷ୍କରଧାରିଣୀ ଥିଲା । ସତ୍ୟ ଉଞ୍ଛଵୃତ୍ତି ଦ୍ଵାରା ନିଜର ଜୀଵନ ନିର୍ଵାହ କରୁଥିଲେ ‌। ଦିନେ ସ...