★::::::: ଅଵ୍ୟୟ ଶବ୍ଦର ଶାବ୍ଦିକ ଅର୍ଥ :::::::★
ଯାହା ଵ୍ୟୟ ହୁଏନାହିଁ(lndeclinable words,not liable to change) ତାହା ଅଵ୍ୟୟ ଅଟେ
★:::::::::ଅଵ୍ୟୟର ସଂଜ୍ଞା ::::::::::★
ଵ୍ୟାକରଣରେ ଯାହାର ପ୍ରୟୋଗ ସବୁ ଲିଙ୍ଗ, ସମସ୍ତ ଵିଭକ୍ତି ଓ ସବୁ ଵଚନରେ ସମାନ ରୂପେ ହୋଇଥାଏ.......
【•】ଏହାର ଲିଙ୍ଗ, ଵଚନ, ପୁରୁଷ, କାରକ ଓ କାଳ ଇତ୍ୟାଦି ଯୋଗୁଁ କୌଣସି ପରିଵର୍ତ୍ତନ ପରିଲକ୍ଷିତ ହୁଏନାହିଁ
【•】ଯେକୌଣସି ସ୍ଥିତିରେ ସୁଦ୍ଧା ଆପଣା ମୂଳରୂପ ଧାରଣ ପୂର୍ଵକ ରହିଥାନ୍ତି
【•】ରୂପାନ୍ତର ହୁଏ ନାହିଁ ତେଣୁ ଅଵିକାରୀ ପରିଗଣିତ ହୋଇଥାନ୍ତି
【•】ଅଵ୍ୟୟର ସଂଜ୍ଞା ନିରୂପଣ କରିବାକୁ ହେତୁରୁ ଏକ ଶ୍ଲୋକ ରହିଛି
“ସଦୃଶଂ ତ୍ରିଷୁ ଲିଙ୍ଗେଷୁ ସର୍ଵାଷୁ ଚ ଵିଭକ୍ତିଷୁ ।
ଵଚନେଷୁ ଚ ସର୍ଵେଷଃ ଯନ୍ନଵ୍ୟେତି ତଦଵ୍ୟୟଂ ।।
【•】ସବୁପ୍ରକାରର ଉପସର୍ଗ, ଵିସ୍ମୟସୂଚକ ଶବ୍ଦ, ସମ୍ବୋଧନ ସୂଚକ ଶବ୍ଦ,ଧ୍ଵନ୍ୟାତ୍ମକ ଶବ୍ଦ ମାନ ଅଵ୍ୟୟ ପଦଵାଚ୍ୟ ହୋଇଥାନ୍ତି ।”
★::::::: ଅଵ୍ୟୟର ପ୍ରକାର ଭେଦ :::::::★
→ଅଵ୍ୟୟ ମୁଖ୍ୟତଃ ପାଞ୍ଚ ପ୍ରକାରର........
●୧●―କ୍ରିୟା ଵିଶେଷଣ―●୧●
ଯେଉଁ ଵିଶେଷଣମାନ କ୍ରିୟାର ଵିଶେଷତା ପ୍ରକାଶ କରନ୍ତି ତାହାକୁ କ୍ରିୟା ଵିଶେଷଣ ଅଵ୍ୟୟ କୁହାଯାଏ......
★::::: ଏହା ଚାରିପ୍ରକାରର :::::★
【■】(କ)କାଳଵାଚକ କ୍ରାୟାଵିଶେଷଣ:
―ଯେଉଁ ଅଵ୍ୟୟ ଗୁଡି଼କ ଦ୍ଵାରା କାଳସମ୍ଵନ୍ଧୀ କ୍ରିୟାର ଵିଶେଷତା ବୋଧ ହୋଇଥାଏ
ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ:-ଆଜି, କାଲି, ପରଦିନ, ଯେବେ, ତେବେ, ଏବେ ଇତ୍ୟାଦି
【■】(ଖ) ସ୍ଥାନଵାଚକ କ୍ରିୟା ଵିଶେଷଣ:
―ଯେଉଁ କ୍ରିୟା ଵିଶେଷଣ ଅଵ୍ୟୟ କ୍ରିୟାର ହେବା / ନ ହେବାର ସ୍ଥାନ ବୋଧ କରାଇଥାଏ ।
ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ― ଏଠି, ସେଠି, ଏପଟେ, ସେପଟେ, ଆଗରେ, ପଛରେ, ସାମ୍ନାରେ, ଇଆଡେ଼, ସିଆଡେ଼, ଏକାନି, ସେକାନି ଇତ୍ୟାଦି
【■】(ଗ)ପରିମାଣଵାଚକ କ୍ରିୟାଵିଶେଷଣ ଅଵ୍ୟୟ:
- ଯେଉଁ ଅଵ୍ୟୟ ଦ୍ଵାରା କ୍ରିୟାର ପରିମାଣ/ମାତ୍ରା ଆଦି ଵିଶେଷତାର ବୋଧ ହୋଇଥାଏ
-ଟିକେ, କିଛି, ଅଧିକ, ଅଳ୍ପ, କେଵଳ ଇତ୍ୟାଦି
【■】(ଘ)ରୀତିଵାଚକ କ୍ରିୟାଵିଶେଷଣ ଅଵ୍ୟୟ:
ଏହି ଅଵ୍ୟୟ ଗୁଡିକ ଦ୍ଵାରା କ୍ରିୟା ର ଢଙ୍ଗ ଜଣାପଡି଼ଥାଏ
ଜ଼ୋର୍ ରେ, ଧୀରେ ଧୀରେ, ଏମିତି, ସହସା, ନାହିଁ, କେମିତି, ସେମିତି, ଯେମିତି ଇତ୍ୟାଦି
●୨●―ସମ୍ଵନ୍ଧବୋଧକ ଅଵ୍ୟୟ―●୨●
―ଯେଉଁ ଅଵିକାରୀ ଶବ୍ଦ ସଂଜ୍ଞା ଅଥଵା ସର୍ଵନାମ ଶବ୍ଦ ସହିତ ଯୋଡି଼ହୋଇ ଅନ୍ୟ ଶବ୍ଦ ସହିତ ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କ ପ୍ରକାଶ କରନ୍ତି ସେହି ଅଵ୍ୟୟ ଗୁଡି଼କୁ ସମ୍ଵନ୍ଧବୋଧକ ଅଵ୍ୟୟ କୁହାଯାଏ ।
ପରେ, ଉପରେ, କାରଣେ, ନେଇ, ଯାଏଁ, ଅନୁସାରେ, ଭିତରେ, ପାଇଁ, ବିନା ଇତ୍ୟାଦି
●୩●―ସମୁଚ୍ଚୟବୋଧକ ଅଵ୍ୟୟ―●୩●
―ଦୁଇଟି ଶବ୍ଦ, ଵାକ୍ୟାଂଶ ଵା ଵାକ୍ୟକୁ ପରସ୍ପର ସହ ଯୋଡୁ଼ଥିବା ଅଵିକାରୀ ଶବ୍ଦ ଗୁଡି଼କୁ ସମୁଚ୍ଚୟବୋଧକ ଅଵ୍ୟୟ କୁହାଯାଏ ।
ଯେ, ଆଦି, ଏବଂ, ଓ, ଅଥଵା, ଅର୍ଥାତ୍, ଏଥିପାଇଁ, କିନ୍ତୁ, ତଥାପି, ଯେହେତୁ ଇତ୍ୟାଦି l
●୪●―ଵିସ୍ମୟାଦିବୋଧକ ଅଵ୍ୟୟ―●୪●
―ଯେଉଁ ଅଵିକାରୀ ଶବ୍ଦ ଆମ୍ଭ ମନର ହର୍ଷ, ଵିଷାଦ, ଘୃଣା, ପ୍ରଶଂସା, ଵିସ୍ମୟ ଆଦି ଭାଵ ଗୁଡି଼କୁ ଵ୍ୟକ୍ତ କରନ୍ତି ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଵିସ୍ମୟାଦିବୋଧକ ଅଵ୍ୟୟ କୁହାଯାଏ ।
ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ:::-
ଆ ! ଓ ! ହାୟ ! ହେ ! ଇତ୍ୟାଦି ....
●୫●―ନିପାତ―●୫●
―ଯେଉଁ ଅଵିକାରୀ ଶବ୍ଦ କୌଣସି ଶବ୍ଦ ଵା ପଦରେ ଯୋଡ଼ି ହେଲେ ତାହାର ଅର୍ଥରେ ଵିଶେଷ ପ୍ରକାରର ବଳ ବଢା଼ଇ ଦିଅନ୍ତି ସେଗୁଡି଼କୁ ନିପାତ ଅଵ୍ୟୟ ପଦ କୁହାଯାଏ ।
ହିଁ,ବି,ତ,ଯାଏଁ,କେଵଳ,ମାତ୍ର ଇତ୍ୟାଦି......!
●●●●●●●●●●●●●●●●
-------ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ସଂସ୍କୃତଭାଷାରେ ପ୍ରଚଳିତ କେତେକ ଅଵ୍ୟୟର ଉଦାହରଣ------●●●●●●●●●●●●●●●●
ଅକସ୍ମାତ,ଅଗ୍ରତଃ,ଅଗ୍ରେ,ଅଜ୍ଞାନତଃ,ଅନ୍ତର୍,ଅତଃ,ଅତୀଵ,ଅତ୍ର,ଅଦ୍ୟ,ଅଧଃ,ଅଧୁନା,ଅନ୍ୟତ୍ର,ଅପି,ଅରେ,ଅଳମ୍,ଅଵଶ୍ୟମ୍,ଆମ୍,ଇତଃ,ଇତଃସ୍ଥତଃ,ଇଦାନୀମ୍,ଇଵ,ଇହ,ଉଚୈଃ,ଉଭୟତଃ,ଋତେ(ବିନା),ଏକତ୍ର,ଏକଦା,ଏଵ,ଏଵମ୍,କତି,କଥମ୍,କଥମପି,କଦା,କଦାଚିତ୍,କଶ୍ଚିତ୍,କିନ୍ତୁ,କିମ୍,କିମର୍ଥମ୍,କିଳ୍(ନିଶ୍ଚୟ),କୁତଃ,କୁତ୍ର,କୁତ୍ରଚିତ୍,କେଵଳମ୍,କ୍ଵଚିତ,ଖଳୁ(ନିଶ୍ଚୟ),ଚ,ଚେତ୍(ତ,ତେଣୁ)ନୋ ଚେତ୍(ନାହିଁ ତ),ଝଟତି,ତତଃ,ତଥା,ତଦର୍ଥମ୍,ତଦା,ତଦ୍ବତ୍,ତସ୍ମାତ୍,ତର୍ହି(ତେଣୁ),ତାଵତ୍(ଯାଏଁ),ତୁଷ୍ଣୀମ୍(ଚୁପ୍),ଦୂରମ୍,ଧିକ୍,ନ,ନନୁ,ନୁ,ନମଃ,ନାମ,ନୀଚୈଃ,ପରନ୍ତୁ, ପରଶ୍ଵଃ,ପରିତଃ,ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତମ୍,ପଶ୍ଚାତ୍,ପୁନଃ, ପୁରତଃ,ପୃଥକ୍,ପ୍ରତି,ପ୍ରତିଦିନମ୍,ପ୍ରାକ୍,ପ୍ରାତଃ,ବଲାତ୍,ବହିଃ,ଭୂୟଃ,ମା,ଯତ୍,ଯତଃ,ଯତ୍ର,ଯଥା,ତଥା,ଯଦା,ଯଦ୍ୟପି,ଯାଵତ୍,ଵା,ଵିନା,ଵିଶେଷତଃ, ଶନୈଃ,ଶୀଘ୍ରମ୍,ଶ୍ଵଃ,ସତତମ୍,ସଦା,ସତ୍ୟମ୍,ସମୀପମ୍,ସମୀଚୀନମ୍,ସମ୍ୟକ୍,ସର୍ଵତଃ,ସର୍ଵତ୍ର,ସର୍ଵଦା,ସହ,ସହିତମ୍,ସାକ୍ଷାତ୍,ସାମାନ୍ୟତଃ,ସାୟମ୍,ସ୍ଵୟମ୍,ହି,ହ୍ୟ.........
●●●●●●●●●●●●●●●●
-------କଳିଙ୍ଗ ଭାଷା/କୁଈ ଭାଷାରେ ପ୍ରଚଳିତ କେତେକ ଅଵ୍ୟୟର ଉଦାହରଣ------●●●●●●●●●●●●●●●●
→ହୁଁ,ହାଁଆଁ(ହଁ)
→ଆ’ଏ(ନା)
→କି,କିଡା଼(କି ?)
→କା’ଏ(କି ନାହିଁ)
→ଏ(ଏଵଂ)
→ତଅଲେ(ସହିତ)
→ନୈଲେ(ନହେଲେ)
→ଯକା(ବି ମଧ୍ଯ)
→ମାତ୍ର(କିନ୍ତୁ)
→ଇଚେଏଁ(ଯଦି)
→ପତା,ପତ୍ତା(ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ)
→ଓଡେ଼,ଓଡ଼ନେଏ(ପୁନଶ୍ଚ)
→ଓଡେ଼ଏନି(ତଥାପି)
→ଆତେ(ହେଲା)
→ପିସାନା(ହିଁ)ଈ(ଛାଡ଼ି, ଛଡା଼)
→ଏଟ୍କେ,ଏଟ୍କେ(ଅନ୍ୟାନ୍ୟ)
→ଏଚି,ଏଚାକା,ଏଚଣା(କେତେ)
→ଇଚାକା,ଇଚଣ(ଏତିକି)
→ଏଚାକା(ସେତିକି)
→ଇଚି(ସାନ)
→କାଜ୍ଜା,କାଜ୍ଜାତାୟୁଁ(ବଡ଼)
→ଗାଟ୍ଟି,ଗାଟ୍ଟିଦିଁ(ବହୁତ)
→ନି’ଏ(ଏବେ,ବର୍ତ୍ତମାନ)
→ନିଞ୍ଜୁ(ଆଜି)
→ରେ’ଏନି,ରେ’ଏଲା(ଗତକାଲି)
→ଵି(ଓ୍ଵି)ଏ(ଆସନ୍ତାକାଲି)
→ମା’ଏ(ପହରଦିନ)
No comments:
Post a Comment